[Atari] AtariOnLine: Śmierć śmieciom!

A precyzyjniej, śmierć śmieciom z prawej strony ekranu Atari! Jak wiele osób, ja również przez lata obserwowałem, że niektóre obrazki czy programy wywołują jakieś przypadkowe śmieci, daleko z prawej strony ekranu. Ten efekt nie zawsze był widoczny, bo niektóre telewizory w ogóle nie wyświetlają tak szerokiego obszaru, mają nawet problem z wyświetleniem całego, zwykłego obrazu Atari. Stąd zresztą wiele dyskusji w świecie Atari na temat tego, jakie są maksymalne rozmiary ekranu naszego ulubionego komputera i różne obliczenia teoretyczne i praktyczne (jedna z lepszych rozpisek jest dostępna tutaj).



Oczywiście pomijam, pojawiające się w wielu starych źródłach, fałszywe informacje, jakoby maksymalna rozdzielczość Atari wynosiła 320 na 192 pikselach w hiresie, bo każdy średniozaawansowany Atarowiec wie, że Atari ma obraz elastycznie modyfikowany przez Display List, więc ta podana rozdziałka to predefiniowany w systemie tryb GRAPHICS 8 i można bez wielkiego wysiłku komputera czy programisty wyświetlić obraz o innej wysokości, maksymalnie 239 pikseli (przy 240 zrywa synchronizację obrazu, ale kolega Gary "Rybags" Ryan odkrył kilkanaście lat temu jak uzyskać w hires pełne 240 w pionie, podobnie jak we wszystkich pozostałych trybach Atari, uwaga: w popularnym programie graficznym "Graph2Font" nie jest ta poprawka zaimplementowana).

Większa niepewność użytkowników dotyczy szerokości ekranu, mimo, że tutaj możemy sobie w Atari włączyć zaledwie trzy tryby: ekran wąski (256 pikseli hires), normalny (320 pikseli) oraz szeroki... No właśnie, tu się zaczynają schody w obliczeniach, ile pikseli szerokości mamy w tym trybie. W przypadku szerokiego ekranu padają różne wartości, a demoscenowy consesus podaje, że mamy wtedy do czynienia z obrazem większym o jeden znak hiresowy po lewej i po prawej, a więc 320+8+8=336 pikseli. Taką maksymalną szerokość ekranu Atari wyświetlają niektóre emulatory, jak popularny Atari800 i Atari800Win. Dzisiaj zadamy kłam tej teorii, która ma już długą, chyba trzydziestoletnią historię. Udało nam się uzyskać 356 pikseli szerokości, na standardowym Atari, nie modowanym w żaden sposób. Wydaje się niewiele, ale daje to nam, przy pełnej wysokości ekranu, 960 pikseli na rysunku więcej. No i kolejny raz potwierdza, że Atari to niezwykle ciekawy komputer, w którym ciągle można odkryć coś nowego.

Najpierw pokażę przykładowy obrazek, na którym widać rzeczony efekt śmieci po prawej stronie. Jest to wspaniała praca "Inspection" Tomasza "Irwina" Bogdanowicza sprzed kilkunastu lat. Widać na niej doskonale, bo wykorzystuje tryb szerokiego ekranu, że skrajnie z prawej strony pojawia się kolumna z jakimiś śmieciami. Przez lata nikt nie zwracał na nie uwagi, po prostu traktowane były jako zło konieczne, choć zdarzało się, że w celu ich uniknięcia, niektórzy używali duszka, który przykrywał te śmieci (da się to zrobić używając priorytetu 1 lub 2, tylko priorytet 4 nie zadziała). Poniżej zrzuty ekranowe całej pracy Irwina i powiększenie fragmentu z prawej strony ekranu, najpierw z prawdziwego Atari, potem z emulatora Altirra: